Οι τόποι αλλάζουν για το καλύτερο αλλά και για το χειρότερο. Σε αρκετούς τόπους συμβαίνει το πρώτο και σε αρκετούς το δεύτερο. Δεν ξέρω ποια είναι η διαχωριστική γραμμή, του κάνω κάτι για το καλό του τόπου και του κάνω κάτι για το καλό του τόπου που τελικά είναι για το κακό του (εν αγνοία μου;).
Η πορεία της Κύπρου είναι καθορισμένη, όπως άλλωστε και άλλων τόπων του πλανήτη μας. Το ότι σε εμένα δεν αρέσει αυτή η πορεία, καμία σημασία δεν έχει για κανέναν και κυρίως για το συγκεκριμένο τόπο.
Η Κύπρος του τώρα- και πολύ πιθανόν του αύριο- δεν είναι ο τόπος που κατέχει ένα μεγάλο μέρος της καρδιάς μου. Εγώ έναν άλλο τόπο είχα βάλει και συνεχίζω να έχω, μέσα της. Μια άλλη Κύπρο.
Και ενώ όλες αυτές τις αλλαγές τις δέχομαι, σχεδόν αδιαμαρτύρητα, υπάρχει κάτι που όσο θα ζω δεν θα το δεχτώ, ακόμα και αν αυτό έχει ήδη αρχίσει να είναι δεδομένο.
Σε αυτό μου το ταξίδι, είχα για παρέα τις δυο ανιψιές μου (τις αδελφότεκνες μου όπως τους έμαθαν ότι ονομάζονται στην Κύπρο), οι οποίες για πρώτη φορά επισκέφτηκαν τον τόπο καταγωγής του παππού τους.
Θεώρησα χρέος μου, πέρα από τις όμορφες παραλίες του νησιού που παρέχουν ό,τι ζητήσει η ψυχή του τουρίστα,και όχι μόνο-να δουν με τα ίδια τους τα μάτια τον διαχωρισμό της πρωτεύουσας, αλλά και την πόλη που έζησαν τα πρώτα χρόνια της ζωής τους, ο πατέρας και η θεία τους, την Αμμόχωστο.
Η εικόνα του φυλακίου της οδού Λήδρας στην "πάλαι πότε;" πράσινη γραμμή, δεν ήταν αυτή που θυμόμουν. Φυσικά και είναι ένα σημείο από όπου μπορούν να μετακινηθούν οι κάτοικοι της ελεύθερης και της κατεχόμενης Κύπρου, αλλά τίποτα δεν δείχνει ότι σε αυτόν τον τόπο έγινε πριν 48 χρόνια μία εισβολή και μία παράνομη κατοχή που υπάρχει μέχρι σήμερα. Ούτε πόλεμος έγινε, ούτε νεκροί υπήρξαν, ούτε αγνοούμενοι, ούτε βασανισμοί και βιασμοί έγιναν, ούτε περιουσίες-κόποι χρόνων-καταπατήθηκαν ή και καταστράφηκαν. Καμία αναφορά, καμία επιγραφή και καμία φωτογραφία. Αργότερα σε ένα άλλο φυλάκιο, που δεν είναι πέρασμα, φωτογραφίσαμε ενδείξεις του καιρού της "μη λήθης;"
Την επόμενη ακριβώς ημέρα, πήγαμε να δούμε την Αμμόχωστο από μακριά. Φτάνοντας στην πιο κοντινή περιοχή, (Δερύνεια) έψαχνα να εντοπίσω όπως θυμόμουν, τα λεγόμενα σημεία από όπου μπορούσες να δεις την πόλη φάντασμα με κιάλια.
Κάπου είδα κάτι ξεθωριασμένες πινακίδες που έγραφαν Famagusta View Point σε 150 μέτρα, ενώ ολόφρεσκες πινακίδες έγραφαν Αμμόχωστος 5 χλμ. Από εκείνη τη στιγμή, άρχισα να καταλαβαίνω...
Στο φυλάκιο- πέρασμα προς Αμμόχωστο, ο δρόμος ήταν ένας. Έπρεπε οπωσδήποτε να πας. Στάθμευσα δεξιά της ουράς και έβαλα τα αλάρμ, τικ τακ να ακούγονται και να αναβοσβήνουν.
"Δεν θέλω να πάω στην Αμμόχωστο, θέλω να την δω από μακριά", είπα στον αστυνομικό. "Από που μπορώ να την δω;" "Νομίζω πως έκλεισαν τα σημεία που μπορείς να την δεις με κιάλια. Δεν υπάρχει κανένα", μου απάντησε και άνοιξε την πλαϊνή μπάρα για να γυρίσουμε πίσω.
Για καλή μας τύχη και χάρις στην οξυμένη παρατηρητικότητα που διαθέτω, είχα δει πώς ο Δήμος Αμμοχώστου έχει φτιάξει ένα πολιτιστικό κέντρο. Η τύχη όντως ήταν με το μέρος μας, γιατί μόλις και προλάβαμε τον κύριο που φύλαγε το χώρο. "Μια στιγμή! Να φέρω τις ανιψιές μου"
Δεν άφηναν τα κιάλια από τα χέρια τους. Η πόλη είχε κολλήσει στα μάτια τους. Ξέρω πώς είναι αδύνατο, να μπει μέσα στην καρδιά τους. Έτσι συμβαίνει με ότι δεν έχουμε βιώσει και είναι φυσικό.
Φυσικό όμως δεν είναι να μην δίνουμε την ευκαιρία σε αυτούς που δεν γνωρίζουν, να μάθουν.
Αυτό, πότε και ποιος το αποφάσισε; Ο λαός που ξέχασε; Οι κυβερνήσεις που πάνε όπου και όπως φυσάει ο άνεμος;
Όποιοι και αν είναι υπεύθυνοι γι αυτό, και ακόμα και αν κανένας από τους πιο πάνω δεν είναι και απλώς έτσι είναι ο ρους της ιστορίας κάθε τόπου που γέννησε πρόσφυγες, λίγη υπομονή ακόμη.
Λίγα χρόνια ακόμα, μέχρι να πεθάνουν και οι τελευταίοι που έζησαν τον χαμό, που έχουν έστω και θολές εικόνες αλλοτινών καιρών και τόπων...
* Τις σκέψεις αυτές τις αφιερώνω στον αγαπημένο μου πατέρα, που τόσο αγαπούσε εκείνο τον τόπο και τους ανθρώπους του. Όλους τους ανθρώπους του. Και με πότισε και μένα με την ίδια αγάπη για εκείνο τον τόπο και τους ανθρώπους του. Όλους τους ανθρώπους του.
*Στο επόμενο ταξίδι μου θα γνωρίσω από κοντά τον Unver, τον Τουρκοκύπριο συγγραφέα, ατζέντη, εκδότη και συνεργάτη μου τα τελευταία δυο χρόνια, που ζει μόνιμα στα κατεχόμενα. (αυτό το αναφέρω προς αποφυγή λάθος συμπερασμάτων...)
*Ας ενημερωθούν οι αστυνομικοί στο φυλάκιο της Δερύνειας για την ύπαρξη του Πολιτιστικού Κέντρου της Αμμοχώστου.
